W Szkole Podstawowej nr 1 w Otwocku odbyły się kolejne warsztaty w ramach projektu „Odkrywcy” realizowanego przez LC Foundation. Tym razem najmłodsi uczestnicy – w tym również dzieci z niepełnosprawnościami – mieli okazję zanurzyć się w świecie biologii i chemii, odkrywając tajemnice życia i materii poprzez realne eksperymenty, a nie szkolne definicje.
Celem zajęć było pokazanie, że świat przyrody i substancji chemicznych jest fascynujący, dostępny i zrozumiały dla każdego dziecka. Zaplanowane doświadczenia umożliwiły wszystkim uczestnikom obserwowanie zjawisk na żywo: zmian barwy, produkcji gazów, kiełkowania, fermentacji czy reakcji roślin na światło i wodę. To właśnie praktyczne działania pozwalają najmłodszym zrozumieć podstawy nauk przyrodniczych – od cyklu życia roślin po zachowania pierwiastków i związków chemicznych.
Chemia w działaniu – kolory, reakcje i energia
Część chemiczna warsztatów pokazała dzieciom, że reakcje chemiczne są obecne wszędzie: w kuchni, w powietrzu, w wodzie i w naszym organizmie. Uczestnicy mieli okazję:
- obserwować, jak zmieniają się barwy pod wpływem różnych odczynników,
- zobaczyć powstawanie gazów w reakcji sody z octem,
- poznać rolę drożdży i ich „oddechu” podczas fermentacji,
- sprawdzić, jak reagują kwasy i zasady z naturalnymi wskaźnikami,
- dowiedzieć się, dlaczego niektóre substancje wydzielają ciepło, a inne pochłaniają energię.
Dzieci pracowały w sposób maksymalnie bezpieczny, ale jednocześnie samodzielny – używały pipet, probówek, misek i szkła laboratoryjnego. Największe emocje wzbudziły doświadczenia, w których kolory zmieniały się jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. To początek naukowego myślenia: obserwuję → przewiduję → porównuję → wyciągam wnioski.
Biologia w praktyce – życie, które można obserwować
Równie ekscytująca okazała się część biologiczna, podczas której dzieci badały podstawowe procesy życiowe organizmów. Uczestnicy dowiedzieli się:
- dlaczego rośliny potrzebują światła i wody,
- jak działa fotosynteza i jak można ją „zobaczyć” w prostym eksperymencie,
- czym różnią się tkanki roślinne,
- jak wyglądają naturalne barwniki,
- w jaki sposób mikroorganizmy wpływają na środowisko.
Dzieci tworzyły małe „laboratoria przyrodnicze” – sadziły rośliny, badały wodę, obserwowały wzrost i zmiany w przygotowanych próbkach. To pozwoliło im zrozumieć procesy, które codziennie zachodzą wokół nas.
Nauka dla wszystkich – także dla dzieci z niepełnosprawnościami
Warsztaty zostały zaprojektowane tak, aby każde dziecko mogło aktywnie wziąć udział w działaniach – niezależnie od tempa pracy, stylu uczenia się czy stopnia samodzielności.
Dostosowania obejmowały m.in.:
- proste instrukcje krok po kroku,
- możliwość obserwowania z bliska lub wykonywania tylko wybranych elementów,
- powtarzalność działań,
- elastyczne tempo pracy.
Dzięki temu dzieci z niepełnosprawnościami integrowały się z rówieśnikami i mogły doświadczać nauki w taki sam sposób jak pozostali uczestnicy.
Polscy naukowcy – inspiracja dla młodych badaczy
Zajęcia były okazją, by przypomnieć o wielkich Polakach, którzy zmienili historię nauki:
- Maria Skłodowska-Curie – odkryła polon i rad, a jej prace nad promieniotwórczością odmieniły medycynę i fizykę.
- Jan Czochralski – wynalazca metody wytwarzania kryształów krzemu, bez której nie byłoby mikroprocesorów.
- Zygmunt Wróblewski i Karol Olszewski – pierwsi na świecie skroplili tlen i azot, otwierając nowy rozdział w fizyce i chemii.
Historie polskich naukowców pokazały dzieciom, że także one mogą zostać odkrywcami – wystarczy ciekawość, odwaga i cierpliwość.
Otwórz Centrum Wiedzy LC Foundation
Na stronie fundacji dostępne jest otwarte Centrum Wiedzy, gdzie nauczyciele, pedagodzy, opiekunowie i rodzice mogą bezpłatnie pobrać:
– scenariusze doświadczeń biologicznych i chemicznych,
– karty pracy,
– pomoce dydaktyczne,
– materiały wspierające edukację włączającą.
– https://lcfoundation.pl/projekty/odkrywcy/
Projekt jest finansowany ze środków Ministra Edukacji Narodowej.