„Dobrodziejstwo inwentarza” to ważne pojęcie dla każdej osoby, która ma w perspektywie przyjęcie spadku od krewnego. Wiąże się ono z tym, w jakim stopniu spadkobierca odpowiada za ewentualne długi pozostawione przez zmarłą bliską osobę. Co dokładnie znaczy? Wyjaśniamy.

Spadek z dobrodziejstwem inwentarza – co to oznacza?

Aby zrozumieć, z czym wiąże się przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, warto najpierw poznać znaczenie określenia „inwentarz”. Dla osób niezwiązanych ze światem prawa i finansów może być ono niejasne.

Mówiąc najprościej, inwentarz jest wykazem składników aktywów oraz pasywów wchodzących w skład spadku. Pamiętaj, że majątek, który się dziedziczy, to nie tylko korzyści, czyli np. pozostawione przez krewnego mieszkanie, gotówka, biżuteria czy samochód. Jest też druga strona medalu – to zobowiązania, których ta osoba nie zdążyła uregulować przed śmiercią. Zgodnie z prawem, one również podlegają dziedziczeniu.

To, w jakim stopniu spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi, zależy od wybranego przez niego sposobu przyjęcia odziedziczonego majątku. Jeśli zdecyduje się na opcję „z dobrodziejstwem inwentarza”, oznacza to, że będzie odpowiadać za długi zmarłego krewnego tylko do wysokości pozostawionego przez niego majątku. Jeśli zaś pasywa wchodzące w jego skład będą większe niż aktywa – spadkobierca nie przejmuje na siebie tej nadwyżki.

Czy muszę spłacać długi po śmierci dłużnika przy przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza?

Jak wynika z powyższego opisu – spadkobierca jest zobowiązany do uregulowania odziedziczonych długów, jeśli zdecyduje się na przejęcie majątku zmarłego krewnego. Jednak jeśli w grę wchodzi spadek z dobrodziejstwem inwentarza, zobowiązania spłaca się tylko do osiągnięcia wartości aktywów, które w niego wchodzą. Jak to ustalić?

Aby ograniczyć zakres odpowiedzialności za długi, najlepiej sporządzić wykaz inwentarza i złożyć taki dokument w sądzie lub przed notariuszem. Powinny się w nim znaleźć wszystkie:

• przedmioty, które należą do spadku;
• zapisy windykacyjne spadkodawcy (a zatem zobowiązania, które mieli wobec niego inni);
• długi spadkowe.

Wartość każdego z tych elementów powinna być podana według stanu z chwili otwarcia spadku, tj. dnia śmierci osoby, która pozostawiła majątek. Wzór wykazu inwentarza można znaleźć na stronach Ministerstwa Sprawiedliwości. Ten dokument, który sporządza spadkobierca, będzie podstawą do ustalania warunków regulowania długów zmarłego.

Należy przy tym pamiętać, że próby zaniżenia wartości aktywów lub pasywów przynależących do spadku mogą się źle skończyć. Jeżeli okaże się, że któraś z informacji jest fałszywa i jest to wynik podstępnego zatajenia faktów, ograniczenie odpowiedzialności za długi jest znoszone. Wówczas spadkobierca odpowiada za całość pozostawionych zobowiązań – także własnym majątkiem – bez limitów.

Przejąłeś spadek z dobrodziejstwem inwentarza – co dalej?

Jeśli przejąłeś spadek z dobrodziejstwem inwentarza i sporządziłeś oraz złożyłeś opisany powyżej wykaz, czas ustalić, co dalej z długami po zmarłym. To dobry moment na skontaktowanie się w sprawie tych zobowiązań.

Jeżeli ze znalezionych przez Ciebie dokumentów wynika, że spadkodawca był klientem firmy windykacyjnej, np. Ultimo – to tam warto skierować się w pierwszej kolejności. Wystarczy zadzwonić na infolinię albo wysłać wiadomość na czacie online, aby ustalić szczegóły. Pamiętaj, że najczęściej możliwe jest rozłożenie zobowiązania na niewielkie raty – tak, aby spłata nie była dla Ciebie dotkliwa.